poprawić się
  • Jest tam kto?
    19.02.2014
    19.02.2014
    Zaimki nieokreślone w słowniku Doroszewskiego (i wcześniej) pisane są jak zaimki względne, np. w haśle wyobrażać: „przedstawiać co na obrazie (…); dawać obraz czego”. W haśle zastrzec się występuje pisownia dwojaka: „z góry sobie coś zastrzec, wypowiedzieć się przeciw czemu”. Skąd ta różnica? Kiedy to unormowano? Czy we współczesnej polszczyźnie poprawne jest używanie form bez ? Czy można było napisać: „Uderzyłem ręką o co twardego”, „Był gdzie w Ameryce”, „Wszedł kto między nas”?
  • Katabas

    22.10.2019
    21.09.2017

    Czy jest znane pochodzenie słowa katabas? (jedno z pejoratywnych określeń duchownego, w XIX wieku w gwarze uczniowskiej: ‘katecheta’)?


    Dziękuję za pomoc,

    Łukasz

  • Kiedy jego, a kiedy niego?
    14.02.2018
    14.02.2018
    Mam pytanie dotyczące zaimków jego/niego, jej/niej.
    Spotkałam się ze zdaniem Nie wołałaś niego, tylko mojego brata. Odruchowo poprawiłam niego na jego – sama intuicyjnie użyłabym w takiej sytuacji formy go lub właśnie jego. Nie znalazłam jednak żadnych jednoznacznych przesłanek, by w tym przypadku tej formy użyć. Chciałabym prosić o rozstrzygnięcie sporu.

    Pozdrawiam!
    Dagmara
  • kłopoty z imiesłowem przysłówkowym
    12.05.2010
    12.05.2010
    Czy następująca konstrukcja jest poprawna gramatycznie: „Przyglądając się zmianom wprowadzonym w drugiej części serii, wyraźnie widać, że…”? Czy jednak powinna wyglądać tak: „Przyglądając się zmianom wprowadzonym w drugiej części serii, wyraźnie widzimy, że…”? A może obie wersje są poprawne?
    Dziękuję i pozdrawiam.
    Anna
  • Kto chodzi do przedszkola?
    18.03.2012
    18.03.2012
    Szanowni Państwo,
    zawsze wiedziałam, że wychowawczyni w przedszkolu to przedszkolanka. Ktoś mnie jednak poprawił, mówiąc, że przedszkolanka to dziewczynka w przedszkolu, a przedszkolanek to chłopiec. Dla mnie chłopiec to przedszkolak albo przedszkolaczek, ale z dziewczynką mam problem, najbardziej pasuje mi przedszkolaczka, ale nie wiem, czy to poprawna nazwa. Proszę o podanie prawidłowych określeń wychowawczyni oraz chłopca i dziewczynki chodzących do przedszkola.
    Kłaniam się – R. G.
  • niemniej jednak
    3.06.2005
    3.06.2005
    Niedawno zostałam zganiona za użycie wyrażenia niemniej jednak. Wydawało mi się, że nie popełniam błędu, wypowiadając się w ten sposób, jednak zarzucono mi, że to, co mówię to tzw. masło maślane. Czy osoba, która mnie poprawiła miała rację? Kiedy sprawdzałam, czy ktoś o to pytał, zauważyłam, że nawet w odpowiedziach używacie Państwo niemniej jednak, co sprawiło, że odważyłam się zapytać.
    Pozdrawiam serdecznie, Renata.
  • o astrachanach i barometrze
    11.02.2014
    11.02.2014
    Czy wyrażenie barometr spadł jest poprawne? Pamiętam, że w dzieciństwie często zwracano nam uwagę, by nie mówić termometr spadł, a temperatura spadła. Po latach odnalazłem owo wyrażenie w słowniku Doroszewskiego, uznałem więc, że wszystko jest z nim w porządku. Wtedy nasunęło mi się drugie pytanie: czy można mówić tak o barometrze sprężynowym, w którym wartość ciśnienia pokazuje wskazówka? Czy raczej w odniesieniu barometru cieczowego, w którym podnosi się lub opada słupek rtęci?
  • O nazwach własnych Pan Samochodzik, Pies Huckleberry, Miś Colargol oraz zestawieniach profesor Pimko i profesor Tutka
    12.05.2016
    12.05.2016
    Chciałabym zapytać, dlaczego według WSO piszemy np. Pan Samochodzik, Pies Huckleberry czy Miś Colargol (obie duże litery), ale profesor Pimko i profesor Tutka (tytuł małą literą).

    Z góry bardzo dziękuję.

    Z poważaniem
    Agnieszka Buczkowska
  • Rysik a grafit
    9.05.2017
    9.05.2017
    Na piszącą część ołówka, zarówno zwykłego, jak i automatycznego, zawsze mówiłem rysik (Złamał mi się rysik, Muszę kupić nowe rysiki), ale niedawno poprawiono mnie, że właściwszym określeniem jest grafit. Czy słusznie?
    Być może to kwestia zróżnicowania regionalnego? Czy w tekstach o zasięgu ogólnopolskim można używać obu form?
  • Васіль БыкаўWasil Bykau po polsku
    12.04.2015
    12.04.2015
    W białoruszczyźnie końcowe w ulega ubezdźwięcznieniu nie do f, ale u niezgłoskotwórczego. W polszczyźnie Bronisław wymawiamy bronisłaf, natomiast po białorusku pisze się tak, jak się wymawia: Branisłaŭ. W przypadkach zależnych w obu językach głoska w wraca, mamy więc w piśmie i mowie Bronisława i Branisława. W zamieszczonej przez Państwa poradzie zalecono formę dopełniacza Bykaŭa. Jest to jednak potworek językowy, trudny do wymówienia łamaniec. Czy nie lepiej odmieniać Bykawa?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego